“Design is niet alleen meer het primaat van de ontwerpers. Vroeger had je professionele productontwerpers, grafisch ontwerpers en een heel scala aan andersoortige ontwerpers. Nu is iedereen een designer.”

Nu is iedereen een designer

Een heel informatief stuk op de website van Brabants Kenniscentrum Kunst en Cultuur over de veranderende relatie tussen opdrachtgever en ontwerper. De informatie komt van de BNO, beroepsorganisatie voor ontwerpers. Onderaan de link naar het artikel..maar hier alvast de highlights met mijn persoonlijke noot.

De belangrijkste ontwikkelingen en mijn visie daarop:

Iedereen is tegenwoordig een designer. Op online ontwerpplatforms kun je design bestellen tegen supermarktprijzen. Dit dwingt de creatief om uit te leggen wat hun toegevoegde waarde is.

Een creatief moet natuurlijk in staat zijn om uit te leggen waar haar werkzaamheden uit bestaan en waarom de klant er baat bij heeft. Echter ik draai de stelling \”Dit dwingt de creatief om uit te leggen wat hun toegevoegde waarde is\” ook graag om. Naar mijn idee is de “bewijsplicht” van creatieven en kunstenaars al vrij hoog. Ik merk dat mijn klanten; mar/com professionals in grote en kleine organisaties, vrij weinig weten over wat het werkproces van een designer/illustrator/artist nu eigenlijk inhoudt en hoeveel tijd het kost. Ze zijn, begrijpelijkerwijs, gefocust op het eindproduct.

De marketeer/communicatiespecialist moet afstuderen met kennis van het werkveld en haar samenwerkingspartners.

Professionals die opgeleid worden in vakgebieden waarbinnen ze naar verwachting veel te maken krijgen met ontwerpers, zouden tijdens die opleiding al gebaat zijn met een paar modules Opdrachtgeverschap en Samenwerking. Waar ze leren wat het vak ontwerpen inhoudt en waarom daar behoorlijke prijzen voor betaald moeten worden. Nu ligt die verantwoordelijkheid bij kunstopleidingen, met wisselend succes. Met name in de samenwerking met illustratoren mag meer kennis zijn over auteursrechten, hergebruik, royalties en fees. Naar mijn idee kan dit ook tegenwicht bieden tot een ander aandachtspunt in dit artikel: Pitches zijn aan de orde van de dag, met name onbetaalde.

Meer en meer worden ontwerpers uitgenodigd om na te denken over de processen die voorafgaan aan ontwerp; de strategie van een organisatie, productontwikkeling of de ontwikkeling van business models.

Ik zie dit vooral gebeuren omdat er ook nog een andere beweging is: iedereen is ondernemer. Door de highs en lows in de economie zijn duizenden professionals al dan niet vrijwillig ondernemer geworden. De rol van de ontwerper, die vaak al veel langer ondernemer is, breidt daarmee uit van puur het vormgeven van communicatie naar het coachen van de klant. Zeker, er zijn ook grotere organisaties die de ontwerper als creatief brein betrekken bij strategische ontwikkelingen, een verstandige ontwikkeling naar mijn idee.

Maar veelal zie je dat ontwerpers beginnende ondernemers ondersteunen bij hun startup; van propositie tot diensten-ontwikkeling, van vormgeving tot social media strategie. Coaching wordt vaak onder een voortraject geschreven; de intakefase. Een brainstorm lever je er gratis bij. Dat terwijl ondernemers en organisaties soms helemaal terug naar af moeten voordat er maar iets ontworpen kan worden. Bij ontwerpers ontstaat daardoor de vraag: hoe kan ik mijn aanbod uitbreiden met coaching in positionering en conceptontwikkeling? Zodat deze inspanningen wel gefactureerd kunnen worden. Ook hier is weer een schone taak weggelegd voor het kunst- en design onderwijs. Maar de KVK, ondernemersclubs en netwerkorganisaties kunnen ook een rol spelen bij informatieverstrekking over de start van het ondernemerschap, waarbij positionering en branding aandacht krijgt. Ook als kostenpost.

Lees vooral nog de 6 type samenwerkingen volgens bno en 20 tips & tricks voor opdrachtgevers + opdrachtnemers.