Hoe kunnen we met future thinking betere antwoorden vinden op de vragen van morgen? Veranderende behoeften en waarden van mensen, de impact van technologische ontwikkelingen en de uitdagingen van klimaatverandering vragen om een wentelzwaai in ons denken en doen.

Future thinking: handelen met een blik op de toekomst

Een bloeiende toekomst vergt een optimale inzet van ons individuele en collectieve verandervermogen. Hoe kun jij als HR manager, communicatieprofessional, beleidsmedewerker of CEO dat verandervermogen in jouw organisatie versterken?

Verbeeldings- en veranderkracht als energiebron

Verbeeldingskracht is een krachtige energiebron om mensen te inspireren en motiveren mee te werken aan verandering. Want wie denkt in mogelijkheden, vestigt de aandacht op de positieve impact die veranderen met zich meebrengt. Daar is persoonlijk leiderschap en future thinking voor nodig. En een fikse dosis doorzettingsvermogen, omdat het bewerkstelligen van verandering vaak moeilijk en tijdrovend is. Het vereist dat je volhoudt en blijft werken aan je doelen, zelfs als je tegenslagen ondervindt. Dan is het belangrijk dat je mensen om je heen hebt die je daarbij ondersteunen. Om anderen te kunnen overtuigen en te mobiliseren moet je creatief leiderschap en lef tonen.

Duidelijk communiceren en vooral luisteren, maakt dat je met anderen kunt samenwerken. Begrijp wat de pijn- en fijnpunten van jouw stakeholders zijn, zodat je dit kunt meenemen in de benodigde cultuurverandering, interne of externe communicatie. Sta open voor feedback en wees bereid om voortdurend te leren en mee te bewegen, want verandering en future thinking vragen om flexibiliteit en zijn een continu proces.

Met design thinking promoot je zo’n cultuur van samenwerking en iteratie, en leer je om samen te werken aan het oplossen van complexe maatschappelijke en menselijke vraagstukken. Het maakt jouw organisatie wendbaar en zet jouw stakeholders centraal.

Future thinking

Het kan nuttig zijn om een combinatie van interventies te gebruiken om het beste effect te bereiken. Zo kun je met future thinking, scenariodenken en storytelling een beeld schetsen van de gewenste of mogelijke toekomst. En welke strategie je moet volgen om die toekomst te realiseren.

Verhalen verbinden mensen met gevoel aan een gemeenschappelijk doel. Wie de emotionele snaar raakt, maakt mensen bewust van de noodzaak om in beweging te komen. Speel je in op angst, dan laat je zien hoe bepaalde problemen of dreigingen een negatief effect kunnen hebben op iemands leven of op de wereld om ons heen. Schaamte of schuld helpt ook om te tonen hoe ons eigen gedrag of keuzes bijdragen aan bepaalde problemen, het kan houding of gedrag beïnvloeden. Denk hierbij aan het fenomeen vliegschaamte. Dat werkt niet bij iedereen, want de menselijke geest is goed in het vinden van uitvluchten.

Eindig vooral met een hoopvolle boodschap, waarin je laat zien dat de beoogde transformatie vooral positieve gevolgen heeft. Door verhalen op te halen in jouw omgeving en organisatie kan er een gedragen visie worden gebouwd voor een bloeiende toekomst. En die verhalen mogen dus best een beetje schuren.

Andere perspectieven

Future Thinking is een methode waarmee je de impact van bestaande en toekomstige trends kunt identificeren en analyseren. Door verschillende scenario’s te ontwikkelen en te analyseren, bepaal je de gezamenlijke veranderkoers. Er zijn meerdere manieren om toekomstscenario’s vorm te geven. Eén van de meest populaire is door sciencefiction verhalen te maken waarin je een toekomstige wereld beschrijft of in beeld brengt, met mogelijke technologieën en culturen die zich daar zouden kunnen ontwikkelen. Hierbij kun je zowel een dystopisch als utopisch scenario schetsen, waarmee je zowel negatieve als positieve emoties aanspreekt. Het helpt mensen om te leren kijken vanuit verschillende perspectieven. Hoe je de scenario’s ook vormgeeft, het is belangrijk om je verbeelding te gebruiken en creatief te zijn om een fascinerend en geloofwaardig verhaal voor de toekomst te creëren en te visualiseren. Daarbij is het belangrijk om deze verhalen vooral samen vorm te geven, zodat er een gedragen toekomstvisie ontstaat. Het vormt hiermee een startpunt voor het ontwikkelen van een nieuwe visie en strategie.

Ook jij bent een Versdenker

Iedereen heeft de potentie om bij te dragen aan verandering op zijn of haar eigen manier. Sommige mensen tonen creatief leiderschap en inspireren anderen om in beweging te komen. Anderen dragen bij door hun kennis en ervaring te delen of met creative thinking oplossingen te bedenken voor problemen. Wat in elk geval belangrijk is, is dat je je bewust bent van je eigen kracht en mogelijkheden, en bereid bent om actie te ondernemen. Iedereen kan een rol spelen, door je te engageren en te werken aan verandering op jouw eigen manier. Met al deze vormen van Versdenken verbinden we individuele en collectieve creativiteit. En versterken we ons verandervermogen voor een bloeiende toekomst.

Denk mee met het verhaal van de toekomst

Dit stuk is geschreven naar aanleiding van een oproep van Kees Klomp, die tijdens een bijeenkomst van PCR Rotterdam en Logeion communicatieprofessionals opriep om mee te denken met het verhaal van de toekomst. 

Auteur en fotografie: Cindy Mirande